Marszałek Sejmu według etykiety uznawany jest za drugą osobę w państwie: w razie śmierci Prezydenta, przejmuje on tymczasowo jego obowiązki. Pełni bardzo ważną funkcję w obowiązującym w Polsce systemie parlamentarnym. Obecnie stanowisko to zajmuje Elżbieta Witek reprezentująca partię Prawo i Sprawiedliwość. Zastąpiła ona w sierpniu 2019 roku innego przedstawiciela tej samej formacji, Marka Kuchcińskiego.
Jak wybiera się Marszałka Sejmu?
Marszałka Sejmu wybierają posłowie spośród siebie bezwzględną większością głosów. W praktyce polskiego parlamentaryzmu obowiązuje niepisana zasada, że kandydaturę wysuwa partia reprezentowana w Sejmie RP przez największą ilość posłów. Dobrym zwyczajem jest to, że każdy z klubów opozycyjnym dostaje natomiast swojego wicemarszałka. Obecnie jest pięciu wicemarszałków: Ryszard Terlecki (PiS), Małgorzata Gosiewska (PiS), Włodzimierz Czarzasty (Lewica), Piotr Zgorzelski (PSL) oraz Małgorzata Kidawa-Błońska (PO).
Jakie kompetencje ma Marszałek Sejmu?
Marszałek Sejmu kieruje przede wszystkim pracami Sejmu RP poprzez nadawanie biegu inicjatywom ustawodawczym. W ten sposób może zablokować on procedowanie zgłoszonych projektów przez Sejm – wówczas mówi się, że trafiają one do sejmowej zamrażarki. Marszałek Sejmu moderuje posiedzenia Sejmu – udziela głosu posłom na mównicy, ma też prawo wyłączyć im mikrofon w niektórych przypadkach. Do 2015 roku sytuacje takie raczej nie miały miejsca, od czasu rządów Prawa i Sprawiedliwości opozycyjni posłowie nie mogą nawet często dokończyć zdania, kiedy skończył się już ich czas. Kiedy Marszałek Sejmu jest nieobecny, pracami Sejmu kieruje jeden z wicemarszałków. Marszałek Sejmu też najogólniej mówić dba o porządek funkcjonowania całej izby, a w razie potrzeby używa Straży Marszałkowskiej. Reprezentuje też Sejm na zewnątrz.
Jakimi ciałami kieruje Marszałek Sejmu?
Marszałek Sejmu tworzy wraz z wicemarszałkami Prezydium Sejmu. Zajmuje się ono przede wszystkim ustalaniem planu pracy Sejmu i wytyczeniu terminów posiedzeniem na 3 miesiące naprzód. W razie, gdy w głosowaniach jest remis, decyduje właśnie zdanie Marszałka Sejmu. Marszałek Sejmu, wicemarszałkowie oraz przewodniczący lub wiceprzewodniczący klubów parlamentarnych (i kół jeżeli jej członkowie zostali wybrani z osobnej listy) tworzą natomiast szersze gremium – Konwent Seniorów. Organ ten opiniuje projekt planu pracy Sejmu RP, formułuje ewentualne wnioski i propozycje co do trybu dyskusji.
